پاندا یکی از شناخته‌شده‌ترین الگوریتم‌های گوگل است. وظیفه اصلی آن بررسی کیفیت محتوا و شناسایی میزان رضایت کاربران از متن قرار گرفته در صفحه است. بسیاری تصور می‌کنند این الگوریتم فقط بر روی محتوای تکراری تمرکز دارد در حالی‌که عملکرد آن بسیار پیچیده‌تر است.
الگوریتم پاندا چیست؟ راهنمایی کامل برای الگوریتم پاندای گوگل!
پاندا، نام رسمی الگوریتم گوگل است که برای مبارزه با محتوای کوتاه و بی‌کیفیت ایجاد شده است. این الگوریتم شانس نمایش محتوای بی‌کیفیت، کوتاه و بی‌ارزش را در نتایج جستجو کاهش داده و به محتوای با کیفیت، جذاب و منحصر به فرد جایگاه بهتری در نتایج جستجو می‌بخشد.
الگوریتم پاندا زمانی منتشر شد که کاربران از زیاد شدنِ محتوای بیهوده و اسپم در نتایج جستجو شکایت داشتند.
گوگل با معرفی این الگوریتم معیاری برای طبقه بندی میزان کیفیت صفحات منتشر کرد. این معیارِ تعیین کیفیت، بر اساس میزان رضایت کاربر در نظر گرفته شد و به سرعت به یکی از عوامل اساسی در رتبه‌بندی نتایج جستجو تبدیل گشت.
با معرفی الگوریتم پاندا وبسایت‌هایی که به واسطه محتوای بی‌کیفیت در معرض خطر جریمه قرار داشتند، با اضافه کردن محتوای با کیفیت، حذف کلمات زائد و توجه به بهبود تجربه کاربری و خوانایی محتوای صفحات، نسبت به اصلاح و بازسازی صفحات خود اقدام کردند.
قبل از آنکه الگوریتم پاندا را بررسی کنیم بد نیست به یک افسانه قدیمی چینی اشاره کنیم. این افسانه میگوید که پانداها در ابتدا یک دست سفید بودند، یکی از امپراتورهای چین دختری داشته که علاقه زیادی به پانداها داشته است. پس از مرگِ این دختر خرس‌های پاندا بخشی از بدن خود را به نشانه عزاداری سیاه می‌کنند و تا همیشه به همین شکل باقی می‌مانند.
چرا الگوریتم پاندا ساخته شد؟
در سال 2010 موتورِ جستجویِ گوگل دچار یک بحران اساسی شد. این بحران اساسی در پی افزایش محتوای بی‌کیفیت و کاهش شدید کیفیت نتایج جستجو به وجود آمده بود. این بحران مدل کسب و کار گوگل که بر پایه رضایت مشتری از نتایج جستجو است را با چالشی جدی مواجه کرده بود.
در پی این مشکلات، در سال 2011 روزنامه Business Insider تیتری با این عنوان منتشر کرد که باعث شد گوگل احساس خطر بیشتری کند:
الگوریتم جستجوی گوگل تبدیل به یک ویرانه شده. وقت درمان است!
بدون شک استفاده از چنین عنوان‌هایی در روزنامه‌های معتبر، تهدیدی جدی برای گوگل به حساب می‌آمد و بر روی اعتبار و سهام این شرکت تاثیر منفی می‌گذاشت. اما سرانجام این زنگ خطر به گوش گوگل رسید و این شرکت با معرفی الگوریتم پاندا پاسخی محکم به آن داد.
به روز‌رسانی‌های الگوریتم پاندای گوگل
اولین نسخه از الگوریتم پاندای گوگل در تاریخ 23 فوریه 2011 معرفی شد.
یک روز بعد، در 24 فوریه گوگل یک بلاگ پست درباره الگوریتم پاندا منتشر کرد و در آن توضیح داد که برای بهبود وضعیت نتایج جستجو، الگوریتم مهم و بزرگی منتشر کرده و این الگوریتم باعث تغییر قابل توجهی در 11.8 درصد از نتایج جستجو شده است. در ادامه به قسمتی مهم از متن این بلاگ پست اشاره میکنیم:
“این به‌روز‌رسانی در پی کاهش رتبه وبسایت‌هایی منتشر شده است که محتوای بی‌کیفیتی دارند، محتوای آنها ارزش افزوده‌ای برای مخاطب ایجاد نمی‌کند، محتوایشان را از وبسایت‌های دیگر کپی می‌کنند و یا محتوای آنها مفید و قابل استفاده نیست. در همین حال این الگوریتم باعث بهبود رتبه وبسایت‌های با کیفیت میشود و سایت‌هایی که از محتوای اصیل، باکیفیت، منحصر به فرد، مفید و تحقیقی در وبسایت خود استفاده کرده باشند در بهترین رتبه‌ها قرار خواهند گرفت.”
موسس وبسایت Search Engine Land از این به‌روز‌رسانی با عنوان آپدیت «Farmer» یاد کرده بود. اگرچه گوگل مدتی بعد فاش کرد که این الگوریتم از ابتدای ساخت، با نام الگوریتم پاندا شناخته می‌شده است.
بعد از انتشار این الگوریتم و به‌روز‌رسانی آن، تحقیقاتی با نام «برنده‌ها و بازنده ها» توسط موسسهSearch Metrics انجام شد که نشان می‌داد سایت‌هایی که بیشترین تنزل رتبه را داشته‌اند، واقعا استحقاق آن را داشته‌اند. برخی از وبسایت‌های مشهور همچون WikiHow بعد از این به‌روز‌رسانی تلاش کردند تا طبق دستور العمل‌های صحیح عمل کنند و کیفیت وبسایت خود را بهبود دهند.
آشکارترین تغییری که در اثر معرفی و توسعه الگوریتم پاندای گوگل به وجود آمد این بود که مزرعه محتوا (Content Farm) را کاملا نابود کرد. مزرعه محتوا روشی بود که در آن مدیران سایت‌ها به انتشار مقالات بی‌ارزش یا کم‌ارزش در تعداد بالا پرداخته و اقدام به لینک‌سازی‌های مخرب در این صفحات می‌کردند.
بر اساس آمار، بیشتر وبسایت‌هایی که دچار تنزل رتبه شدند، حداقل یکی از مشکلات زیر را دارا بودند:
- طراحی نامناسب و نازیبا
- تبلیغات آزاردهنده
- تکرار بیش از حد کلمات کلیدی در صفحه
- رعایت نکردن نکات ویرایشی و نگارشی
- استفاده از عبارات و ترکیب های تکراری
- پایین بودن ارزش و کیفیت محتوا
رفع جریمه پاندا؛ بهایی سنگین برای عصبانی کردن پاندا
اگر الگوریتم پاندا سایت شما را جریمه کرده باشد رفع آن کار بسیار دشواری خواهد بود. مادامی که این الگوریتم به بهبود عملکرد سایت‌ها با توجه به محتوای باکیفیت می‌پردازد، بهترین راه حل، تولید محتوای منحصر به فرد، جدید و بهبود کیفیت محتوای منتشر شده در گذشته است.
در بسیاری موارد، مشاهده شده است که یک وبسایت با حذف کردن محتوای بی کیفیت و تولید محتوای مفید توانسته است از جریمه گوگل رهایی یابد.
در شروع فعالیت پاندا برخی از وبسایت‌های جریمه شده با تلفیق و ترکیب محتوای صفحاتی که از نظر موضوعی با یکدیگر شباهت داشتند صفحات جدیدی تولید کردند. همچنین با ویرایش محتوا و ساختار این صفحات توانستند در بازیابی رتبه و رفع جریمه به خوبی عمل کنند.
الگوریتم پاندا طی سال‌های گذشته تغییرات بسیاری داشته است. در ابتدا نگاه این الگوریتم به کل سایت و کیفیت محتوای قرار گرفته در همه صفحات بود ولی در ادامه توجه خود را به هر صفحه از سایت معطوف کرده است.
ممکن است پاندا تنها یک یا چند صفحه از سایت شما را از نتایج گوگل حذف کند ولی اگر تعداد صفحاتی که توسط پاندا جریمه می‌شوند زیاد باشد تمام صفحات سایت شما با افت جایگاه مواجه خواهند شد.
سایت من توسط الگوریتم پاندا جریمه شده است، چه کار کنم؟
اگر سایت شما توسط الگوریتم پاندا جریمه شده و شما مطمئن هستید که این افت جایگاه به این دلیل بوده است فرآیند پیچیده‌ای برای رهایی از آن خواهید داشت. در اولین قدم باید تصمیم بگیرید که آیا این سایت ارزش صرف زمان و هزینه را دارد یا نه؟
سایت‌هایی که محتوای بی‌ارزش منتشر می‌کنند به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند. دسته اول آن‌هایی هستند که در کنار محتوای اختصاصی و ارزشمند خود تعداد زیادی مقاله یا خبر را از سایت‌های دیگر جمع‌آوری کرده و در سایت خود منتشر می‌کنند. دسته دوم سایت‌هایی هستند که هیچ محتوای ارزشمندی در سایت خود نداشته و هر چه هست جمع‌آوریِ دستی یا اتوماتیک از سایت‌های دیگر بوده است.
اگر جزو دسته اول هستید؛ پیشنهاد میکنیم صفحات اضافی و محتوای کم ارزش را از سایت خود حذف کنید و با استفاده از ابزار Remove URLs در Google Search Console که یک ابزار قدرتمند و در عین حال رایگان برای مدیریت و بهبود وضعیت سئو سایت شماست، آنها را از نتایج جستجو حذف کنید. اگر سایت شما جزو این دسته باشد تاثیر الگوریتم پاندا بر روی آن مشابه تصویر زیر است.
اگر در دسته دوم هستید؛ چیزی برای از دست دادن ندارید. شما برای تولید این صفحات یا راه‌اندازی این سایت زحمت زیادی نکشیده‌اید و از دست رفتن آن نمی‌تواند یک مشکل اساسی باشد. پیشنهاد میکنیم این سایت و دامنه را به کلی فراموش کرده و با یک استراتژی صحیح در سئو و تولید محتوا سایت دیگری را راه‌اندازی کنید. تصویر زیر نمونه‌ای از جریمه سایت توسط الگوریتم پاندا برای این دسته از سایت‌هاست.
حالا که به اهمیت محتوا پی بردیم بهتر است روش های استاندارد برای تولید محتوای باکیفیت را نیز بیاموزیم.
چطور محتوای ارزشمند تولید کنم؟
پاسخ این سوال ساده و اجرای آن بسیار دشوار است! تولید محتوای ارزشمند و اختصاصی نیازمند صرف زمان و هزینه بسیار است. اگر به کپی کردن محتوا عادت کرده باشید شروع نویسندگی کار سختی خواهد بود. ولی ناامید نباشید، افراد بسیاری هستند که این مسیر را آغاز کرده و در آن موفق بوده‌اند.
برای تولید محتوای ارزشمند این نکات را در ذهن داشته باشید:
1- کیفیت را فدای کمیت نکنید
مهم نیست چند مقاله در روز منتشر می‌کنید یا مقالات شما چند هزار کلمه هستند. مهم این است که محتوای منتشر شده توسط شما برای کاربر ارزشمند باشد. اگر نرخ مشخصی برای تولید محتوا تعیین کنید عملا کیفیت آن را تحت تاثیر قرار داده‌اید.
ممکن است برای تولید یک محتوای اختصاصی دو هفته زمان بگذاریم ولی بدانید که ارزش آن بیشتر از 5 مقاله روتین و منظم است.
2- ملاک موفقیت شما فقط رتبه‌بندی گوگل نیست
عادت کرده ایم که پس از انتشار یک مقاله به سرعت جایگاه آن را در نتایج گوگل بررسی کنیم. هدف ما از بازاریابی محتوا فقط سئو یا کسب جایگاه در نتایج نیست.
هدف اصلی ما جلب رضایت مخاطب است
معیارهای اصلی برای سنجش موفقیتِ شما در تولید محتوا باید تعداد نظرات کاربران، اشتراک گذاری در شبکه‌های اجتماعی یا فیبدک‌های مستقیم از دوستان و کاربران باشد.
3- پیش از شروع به نوشتن به نیاز مخاطب فکر کنید
به جای توجه به تعدادِ جستجوی کلمات و هدف گذاری روی عبارات کوتاه و عمومی، بهتر است تمرکز خود را بر روی نیاز واقعی کاربر و عبارت‌های طولانی قرار دهید.
درحال حاضر 75 درصد جستجوها در گوگل عبارت‌های بیش از 3 کلمه هستند.
دقت کنید که هنگام نگارش محتوا، به جای تمرکز بر روی یک کلمه یا عبارت خاص تلاش کنید تا یک مفهوم و موضوع مشخص را برای کاربر شرح دهید. با این کار به جای تکرار مدوام یک کلمه به همه عبارات و موضوعات مرتبط با آن میپردازیم.
4- استانداردهای گوگل برای درک محتوای صفحات را بشناسید
محتوا برای کاربر نوشته میشود ولی برای موفقیت بیشتر باید ربات های گوگل نیز آن را به درستی درک کنند.
بازاریابی محتوا یعنی تولید محتوا برای کاربر با رعایت استانداردهای سئو
گوگل برای تشخیص موضوع یک صفحه الگوریتم‌های متنوعی را استفاده میکند اگر شما آنها را بشناسید و ساختار نگارشیِ استاندارد را رعایت کنید محتوای صفحه، هم از نظر گوگل و هم از نظر کاربر ارزشمند خواهد بود.
تصویر زیر نمونه‌ای از موفقیت یک سایت پس از رهایی از جریمه توسط الگوریتم پاندا است. همانطور که در نمودار مشخص است این سایت با یک جهش ناگهانی و در ادامه رشدی آرام روبرو شده است.
الگوریتم پاندا چه فاکتورهایی را بررسی میکند؟
Matt Cutts (مدیر سابق مبارزه با اسپم در گوگل) در مورد الگوریتم پاندای گوگل گفته است؛ پیش از طراحی و توسعه این الگوریتم، یک پرسش‌نامه طراحی کردیم. سپس با توجه به این سوالات و پاسخ آنها به ساخت و توسعه این الگوریتم پرداختیم. با آگاهی از این سوالات می‌توانید محتوای وبسایت خود را طوری برنامه‌ریزی کنید که در جهت رضایت کاربران و البته رضایت الگوریتم پاندا باشد.
این سوال ها شامل موارد زیر بوده اند:
- این سایت از نظر شما معتبر هست؟
- اگر این مقاله در یک مجله پرفروش قرار بگیرد به‌اندازه کافی جذاب است؟
- در این وبسایت از تبلیغات آزاردهنده استفاده شده است؟
- می توان به اطلاعاتی که در این صفحه نمایش داده میشود اعتماد کرد؟
- در این سایت از مقالات تکراری یا مقالاتی با محتوای یکسان ولی کلمات کلیدی متفاوت استفاده شده است؟ (Duplicate Content)
- در صورت لزوم مایل هستید اطلاعات کارت اعتباری‌تان را به این سایت بدهید؟
- در این مقاله مشکلات نگارشی، ویرایشی و یا خطاها و اشکالات بسیاری وجود دارد؟
- محتوای سایت بر اساس نیاز کاربران تهیه میشود یا برای کسب رتبه در موتورهای جستجو؟
- آیا این صفحه در مقایسه با سایر صفحات وب در نتایج جستجو ارزشِ افزوده چشمگیر و قانع کننده‌ای ارائه میکند؟
- آیا این مقاله از جنبه‌های مختلف موضوع مورد نظر را بررسی کرده است؟
- آیا این سایت در موضوع فعالیت خود شناخته شده و متخصص است؟ (Authority)
- آیا این سایت تعداد محتوای زیادی در روز تولید میکند که ارزش محتوایی زیادی ندارند؟
- محتوا به خوبی ویرایش شده یا سرسری از آن عبور شده است؟
- آیا این مطلب توضیحی کامل و مفهومی در مورد موضوع مورد نظر ارائه داده است؟
- آیا این مقاله شامل تحلیل‌های منطقی و اطلاعات جذاب و جالبی هست؟
- این مقاله به حدی ارزشمند هست که نیاز داشته باشید آن را نشانه‌گذاری کنید یا با دوستان خود به اشتراک بگذارید؟ (Social Signal)
- آیا در این صفحه از تبلیغات زائد که باعث پرت شدن حواس میشود استفاده شده است؟
- این مقاله بیش از حد کوتاه است و محتوای آن مفید و کاربردی نیست؟ (Thin Content)
- در تهیه این مقاله حساسیت به جزئیات و توجه کافی وجود داشته است یا خیر؟
- آیا کاربران با دیدن این صفحات ناراحت یا آزرده نمی‌شوند؟
الگوریتم پاندا تلاش میکند تا محتوای با کیفیت را از محتوای تکراری یا کم‌ارزش تشخیص دهد. برای این کار فاکتورهای بسیاری را مورد بررسی قرار می‌دهد. در نتیجه پاندا فقط به دنبال صفحات یا محتوای کپی شده نیست بلکه قادر است کیفیت محتوا را نیز بررسی کند.
حتی اگر محتوا کاملا اختصاصی باشد ممکن است به دلیل نگارش نادرست یا عدم انتقال پیام مشخص جایگاه مناسبی کسب نکند.
گوگل هرگز چک لیست مشخصی از فاکتورهایی که توسط پاندا بررسی می‌شوند را منتشر نکرده است ولی پاسخ به پرسش‌های بالا دقیقا همان چیزی است که ارزش محتوای شما را مشخص میکند.
باورهای نادرست در مورد الگوریتم پاندا
معمولا به دلیل تعدد الگوریتم‌های گوگل، برخی دچار اشتباه شده و نمی‌توانند تفاوت عملکرد آنها را تشخیص دهند. در ادامه به معرفی چند مورد از مهم‌ترین باورهای نادرست در مورد الگوریتم پاندا میپردازیم.
1- پاندا فقط به کپی بودن محتوا توجه میکند!
اولین و مهم‌ترین باور نادرست در مورد الگوریتم پاندای گوگل این است که عده‌ای تصور می‌کنند الگوریتم پاندا فقط در مورد محتوای تکراری است. کارمندان گوگل بارها تاکید کرده‌اند، با اینکه الگوریتم پاندا وبسایت‌ها را به ایجاد محتوای منحصر به فرد تشویق میکند، اما وظیفه آن فراتر از جلوگیری از محتوای تکراری است.
مسئله محتوای تکراری مسئله‌ای جداگانه و مستقل از الگوریتم پاندا است. آنچه الگوریتم پاندا به دنبال آن است ارائه محتوایی با اطلاعات منحصر به فرد و ارزشمند برای کاربر است.
گوگل به دنبال صفحاتی است که از سایر صفحات وب متمایز هستند و محتوا یا مفهوم جدیدی را به کاربر منتقل می‌کنند.
2- محتوای تولید شده توسط کاربر کم ارزش است!
یک باور اشتباه دیگر این است که پاندا محتوای ایجاد شده توسط کاربر را ارزشمند نمی‌داند. این باور نادرست است. الگوریتم پاندا مشکلی با محتوایی که توسط کاربر ایجاد شده است ندارد و تنها سایت‌هایی که محتوای بی‌کیفیت یا ضعیف دارند را تنزل رتبه می‌دهد.
برای مثال اگر محتوای ساخته شده توسط کاربر در وبسایت شما یک محتوای بی‌ارزش یا کم‌ارزش است، ممکن است از نظر گوگل نیز بی‌ارزش باشد، اما این موضوع به این معنی نیست که گوگل در مجموع با محتوای ساخته شده توسط کاربر مشکلی داشته باشد. تفاوتی ندارد که این محتوا یک کامنت، یک مقاله یا هر نوع دیگری باشد. تنها چیزی که اهمیت دارد کیفیت، ارزش افزوده و اسپم نبودن آن محتواست.
بعنوان مثال سایت‌هایی مانند دیوار و باما تمام محتوای خود را از کاربران دریافت می‌کنند که در بسیاری از موارد شباهت‌های بسیاری به یکدیگر دارند ولی این سایت‌ها توسط پاندا جریمه نمی‌شوند زیرا این الگوریتم قادر به درک تفاوت و ارزش آنها هست.
3- الگوریتم پاندا توجهی به مسائل فنی وبسایت ندارد!
برخی به اشتباه تصور می‌کنند این الگوریتم به مسائل فنی وبسایت نیز توجه میکند. الگوریتم پاندا تنها به محتوا توجه میکند. با اینکه موارد فنی از اهمیت بسیار زیادی در سئو برخوردار هستند، اما پاندا هیچ توجهی به موارد فنی سایت شما، از جمله سرعت سایت ندارد.
